Yem bezelyesi, baklagillerden tek yıllık bir yem bitkisi olup ülkemizdeki ekim alanı yemeklik bezelyeye kıyasla daha azdır. Yeşil gübre ,tohumluk, ot üretimi, otlatma veya silaj bitkisi olarak tek başına ya da bazı tahıl çeşitleriyle karışık olarak ekilmektedir. Bilhassa kıyı bölgelerimizde, hayvan otlatmak amacı ile, erken ilkbahar merası olarak tek başına ya da bazı tahıllarla karışık ekimi yapılmaktadır.

Bilimsel İsmi : Pisum arvense

Yem Bezelyesi ‘nin Avantajları ve Kullanım Alanları

• Tahıl ekiminden önce, iyi bir  ön bitkidir.
• Ilıman iklimlerde, kışlık ara bitki olarak yetiştirilebilir.
• Silajlık olarak kullanılabildiği gibi, balyalanarak veya hayvan otlatılarak değerlendirilebilir.
• Tohumu ve kuru otunun besin değerleri yüksektir.
• Hayvanlar için son derece besleyici ve lezzetlidir.
• Demir, potasyum ve kalsiyum bakımından zengindir.
• Samanı ve kapçığı da hayvanlara yedirilebilir.
• İyi bir yeşil gübre bitkisidir.

Hayvanlarda şişmeye yol açabileceği için tahıllarla beraber ekilmesi daha uygun olur. Kuru otu, % 15 – 20 ham protein içerir. Ham protein oranı, danelerinde % 20 – 30 oranına ulaşır.

İklim İsteği

Bir serin iklim bitkisi olan yem bezelyesinin, soğuğa karşı toleransı oldukça yüksektir. Bazı çeşitleri -8 °C ‘ye kadar dayanabilir. Buna karşılık sıcaklığa ve kuraklığa dayanıklılığı zayıf bir yem bitkisidir. Su ihtiyacı yüksek bit bitki olduğu için kurak bölgelerde yetiştiriciliği zordur. Yıllık yağış ortalaması 350 – 650 mm olan bölgeler, yetiştiricilik için uygundur.

Toprak İsteği

Genellikle toprak isteği açısından fazla seçici bir bitki değildir. Yine de nemli, iyi su tutan, fosfor ve kireç bakımından zengin, nötr veya alkali toprakları tercih eder ve bu topraklarda verim yüksek olur.

Yem Bezelyesi Ekimi

Yem bezelyesinin ekimini sonbahar veya ilkbaharda yapmak mümkündür. Tohumları iri olduğu için, ekim son derece kolaydır. Derin sürülmüş ve iyi işlenen bir tohum yatağını tercih eder. Ekim ne kadar erken yapılırsa verim de aynı oranda artar.

Dane üretimi için ekilecekse, sıraya ekimde 12 – 15 kg/dekar, serpme ekimde 15 – 20 kg/dekar tohum kullanılması gerekir. Yeşil ot üretimi için ekilecekse, sıraya ekimde 15 – 20 kg/dekar, serpme ekimde 20 – 25 kg/dekar tohum kullanılması ve 15 – 20 cm sıra aralığı bırakılması gerekir. Tohumların ekim derinliği 5 – 6 cm’yi geçmemelidir. Ot üretimi için yetiştirildiğinde arpa, çavdar veya yulafla beraber karışık ekim yapılabilir. Bunun için dekar başına 10 – 13 kg yem bezelyesi ve 5 – 7 kg yulaf, arpa veya çavdar tohumu beraber ekilir.

Gübreleme

Tıpkı diğer baklagiller gibi yem bezelyesi de toprağa azot bağlar. Bu yüzden çok fazla azotlu gübreye ihtiyaç duymaz. Toprak analizi sonuçları dikkate alınarak, ekimle beraber 2 – 5 kg/dekar azot verilebilir. Fosfor yönünden fakir ve sulanabilir arazilerde 5 – 10 kg/dekar fosfor verilmesi gerekir.

Sulama

Kıyı bölgelerinde, sonbahar aylarında ekimi yapılan yem bezelyelerini sulamak gerekmez. Kıraç ve kurak bölgelerde ise yapılacak sulamalar verimi arttırır.

Yem Bezelyesi Hasadı

Tohum üretimi amacıyla ekildiğinde en ideal hasat zamanı, bitkilerin alt kısmında bulunan baklaların sararıp baklalarda bulunan danelerin sertleştiği evredir.

Ot üretimi amacıyla ekildiğinde en ideal hasat zamanı , baklaların ilk geliştiği evredir. Bu dönemde, kıraç şartlarda dekardan 1 ton yeşil ot ya da 250 – 300 kg kuru ot alınabilir. Yağış miktarı yeterli olan ya da sulanan yerlerde, dekar başına yeşil ot verimi 2 – 4 ton arasında değişir.

Silajlık ekimde en ideal hasat zamanı, bitkinin çiçeklenme devresidir. Silolama yapılacak yem bezelyesinin biçim sonrasında soldurulması ve içerdiği  kuru madde oranının % 25’in üzerine çıkarılması gerekmektedir. Silolama sırasında uygun bir katkı maddesi kulllanılmalıdır. Sorgum ve mısır gibi tahıllar ile karışık şekilde silolanması daha iyidir.