Ravent, Kuzukulağıgiller ( Polyagonaceae ) familyasından, anavatanı Asya Kıtası olan, yaprak sapı etli, çok yıllık bir bitkidir. Hem sebze hem de tıbbi aromatik bitki olarak kullanılır. Sibirya, Uzak Doğu ülkeleri ve Avrupa’da yaygın bir kullanımı vardır. Ülkemizde Doğu Anadolu’da Muş, Bitlis, Erzurum, Bingöl ve Malatya çevresinde doğal ortamda yetişen “ışkın“, bazen ravent için de kullanılır. Aynı familyadan bitkiler olan ışkının çiçek sapı çiğ olarak tüketilirken raventin yaprak sapı pişirilerek yenir. Raventin kullanılan diğer isimleri :

• Işgın
• Rhubarb
• Dağ muzu
• Rheum
• Ravendiyye

Bilimsel İsmi : Rheum rhabarbarum

 

 

Bitkisel (Botanik) Özellikleri

Kök ve Gövde

Bitkinin kökleri kalın ve etlidir. Arazinin taban suyu yüksekliğine göre köklerin derinliği 40 – 100 cm arasında değişebilir. Besin maddeleri kök içerisinde depo edilmektedir.

Bitkinin gövdesi ilk önce toprak üstünde oluşur, sonbahar aylarında yavaş yavaş toprak içine çekilir. Bu gövde, toprak altında besin maddelerinin de birikimiyle yumru şeklini alır. Ravent bitkisi kışı yumru gövde halinde geçirir.

 

 

Yapraklar

Sürekli yaprak oluşturan bir bitkidir. Raventin yenilen kısmı 50  – 100 cm uzunluğundaki yaprak saplarıdır. Yaprak sapları genellikle “V” şeklinde olukludur. Hem yaprakların hem de yaprak asaplarının rengi yeşilden şarap kırmızısına kadar değişkenlik gösterebilir. Yaprak uçları yuvarlak ya da sivri kalp şeklindedir.  Nadiren parçalı yapraklı formlarına da rastlanır.

 

 

Çiçekler

İlk çiçeklenme dikimden 2 – 3 yıl sonra olur. Daha sonra her yıl Nisan – Mayıs aylarında çiçeklenir. Bu süre iklim şartlarına bağlı olarak Haziran ayına kadar uzayabilir. Ticari yetiştiricilikte geç çiçek açan ravent çeşitleri tercih edilmektedir. Her bitkide 1 – 10 arasında çiçek oluşabilir. Çiçekler genellikle erdişidir. Nadiren tek cinsiyetli çiçekler de görülmektedir.

 

 

Ravent Tohumu Ve Çimlenme Özellikleri

Bitkinin tohumları kahverengidir. Tohumların uzunluğu 6 – 10 mm, genişliği ise 5 – 7 mm arasında değişmektedir. 1 gramda yaklaşık 35 – 60 adet ravent tohumu bulunur. Tohumlar 5 °C sıcaklıkta çimlenmeye başlasa da ideal çimlenme sıcaklığı 20 – 30 °C aralığıdır. Tohum yastıklarına ekilen tohumlar 4. günden itibaren çimlenmeye başlar. Çimlenme 15. gün devam eder. Ortalama çimlenme oranı % 90’dır. Tohumlar uygun saklama koşullarında 3 – 4 yıl boyunca çimlenme yeteneklerini kaybetmezler.

 

Ravent Bitkisinin İklim İstekleri

Soğuk iklim şartlarına dayanıklı olmakla beraber aslında bir ılıman iklim bitkisidir. Bitki  10 – 12 °C sıcaklık aralığında sürer ve yaprak oluşturur. Optimum gelişme aralığı 18 – 20 °C’dir. Ravent bitkisi 25 °C’nin üzerindeki sıcaklıklarda zarar görür. Aşırı sıcaklarda saplar zayıflar, gevşer ve rengini kaybeder. Ani sıcaklık değişimlerine karşı duyarlıdır. Güneşli ve nemli ortamları sever. Işık, bitki renginin koyulaştırır. İdeal nem oranı % 70’tir. Aşırı yüksek nem fungal hastalıkların çoğalmasına neden olduğu için zararlıdır.

Toprak İstekleri

Toprak yönünden çok seçici bir bitki değildir, hemen hemen tüm toprak çeşitlerinde yetişir. Drenajı zayıf, ağır bünyeli topraklarda ürün alma gecikse de alınan ürün miktarı ve sap kalitesi artar. Bunun dışında yeterli sulama ve gübreleme yapıldığı taktirde kumlu – tınlı topraklarda da yetiştirilebilir. Turfanda yetiştiricilik için bu tür topraklar tercih edilmelidir.

Yetiştiricilik yapılacak arazideki taban suyu seviyesi 1 – 1.5 metrenin altında olmalıdır. Yüksek taban suyu seviyesi kök hastalıklarına karşı duyarlılığı artırır. 6 – 7 pH aralığı yetiştiricilik için idealdir.

 

 

Ravent Yetiştiriciliği

Toprak Hazırlığı

Dikim yapılacak arazi sonbaharda 50 – 60 cm derinliğinde, krizma şeklinde  işlenir. Bu sırada ahır gübresi de verilerek toprağa karışması sağlanır.  Özellikle aşırı kili ve kumlu topraklarda dekara 5 – 6 ton ahır gübresi verilmelidir.

Ekim Ve Dikim

Üretim materyali olarak hem tohum hem de ravent sürgün ve köklerinden alınan çelikler kullanılabilir. Tohumdan üretilen bitkilerin gelişimi daha iyidir. Tohumdan üretimde, önceden tohum yastıklarına sıra usulü ekilen tohumlardan elde edilen fideler kullanılır.  Çelikle üretim içinse kuvvetli ocaklardan alınan kökler, 2 – 3 sap ve tomurcukla beraber, bir bütün halinde çelik olarak kullanılır.

Dikim işlemi, soğuk iklim bölgelerinde ilkbaharda Mart – Nisan aylarında, ılıman iklimlerde ise sonbaharda Ekim – Kasım aylarında yapılır. Ravent dikimi ocaklar şeklinde yapılır. Dikim, önceden açılan 50 – 60 cm çapında ve 10 – 30 cm derinliğindeki çukurlara elle ya da dikim makineleriyle yapılır. Ocakların sıra üzeri mesafesi 80 – 150 cm, sıra arası mesafesi ise 100 – 200 cm olmalıdır. Dikim için dekara 600 – 1000 çelik gereklidir.

 

 

Bakım İşlemleri

Ocaklara dikilen çelikler sürmeye başlayınca boğaz doldurma işlemi yapılmalıdır. Yağmur suyundan faydalanmak için ocak etrafının çukurlaştırılması faydalıdır. Gerekli durumlarda sulama yapılır. Mayıs ayında çiçek sürgünü görülmesi durumunda bu sürgünler dipten kesilerek temizlenmelidir. Çiçek sürgünlerinin temizlenmesi 15 günde bir tekrar edilmelidir.

İlk yıl birkaç kez çapalama ve sulama gereklidir. Sonbahar aylarında sap ve çiçekler kuruduğunda sonbahar gübrelemesi ve tarla temizliği yapılır. İlkbaharda sürgünler yeniden çıkınca azotlu gübreler ocak kenarında, 2 – 3 cm derinliğe karıştırılır.

 

 

Ravent Hasadı Ve Depolama

Dikimi takip eden ilk 1 – 2 yıl hasat yapılmaz. Hasada 2. – 3. yıllarda başlanır. Hasat Nisan ayında başlar, Haziran sonu – Temmuz ortasına kadar sürer. Hasat sabah erken saatlerde yapılmalıdır. Bir haftada en çok 2 defa hasat yapılır.

İdeal hasat zamanı, bitki saplarının 20 – 25 cm uzunluğa ve 2 – 3 cm derinlik aldığı zamandır.  Hasatta saplar kırılarak koparılır, kesinlikle bıçak kullanılmaz. Hasada önce alttan başlanır, rahatça koparmak için yana doğru döndürülür.

Hasada ilk başlanan yıllarda dekar başına ortalama 1500 kg,  5. yıldan sonra ise 4000 – 5000 kg verim alınabilir. Turfanda yetiştiricilikte verim 1750 – 2000 kg arasındadır. Yıllık verimin % 20’si Nisan, % 45’i Mayıs, % 20’si Haziran ve % 15’i Temmuz ayında alınır.

Hasat edilen saplar genellikle 2 – 4 kg’lık demetler halinde, genellikle depolama yapılmadan satılır. Gerektiği durumlarda % 70 nem ve  5 – 10 °C sıcaklık aralığında 5 – 7 gün, 0 – 1 °C ise 2 – 4 hafta depolanabilir.

 

 

Ravent Hastalık Ve Zararlıları İle Mücadele

Genel olarak bir çok hastalık ve zararlıya karşı direnci yüksek bir bitkidir.

Ravent Yetiştiriciliğinde Görülen Başlıca Hastalıklar

• Ascochyta yaprak lekesi – Ascochyta rhei 
• Ramularia yaprak lekesi – Ramularia rhei
• Kurşuni Küf – Botrytis cinerea
• Phytopthora Kök Çürüklüğü – Phytophthora spp.

Ravent Yetiştiriciliğinde Görülen Başlıca Zararlılar

• Salyangozlar ve sümüklü böcekler

 

DİKKAT! Tüm yetiştiriciliklerde geçerli olmak üzere, gerek hastalık, gerek zararlı, gerekse yabancı otlara karşı  pestisit kullanmak gerekebilir. Bu durumda mutlaka yetkili Ziraat Mühendisleri tarafından reçete edilmiş,  Tarım ve Orman Bakanlığı‘ndan ruhsatlı pestisitler kullanılmalıdır. Pestisitler mutlaka,

• Tavsiye edilen zamanda 
• Tavsiye edilen şekilde 
• Tavsiye edilen dozda kullanılmalıdır.

 

 

Ravent Bitkisinin Faydaları

• Vitamin C yönünden zengin, güçlü bir antioksidandır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Zararlı toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar.
• Bileşimdeki Süksinik asit sayesinde kalp hastalıklarına karşı korur,  kalp kasını güçlendirir.
• İçeriğindeki polifenoller sayesinde kansere karşı koruyucu etkisi vardır. (Bunun için pişirilmesi gereklidir).
• Cildi yeniler, yaşlılık belirtilerini geciktirir. Vitiligo tedavisinde, açık renkli bölgelerin tekrar eski rengini almasına yardımcı olur.
• Sindirim sistemi fonksiyonlarını düzenler.
• Hazımsızlığa ve kabızlığa iyi gelir.
• Kan şekerini düzenler. Diyabet hastalarının kullanması tavsiye edilmektedir.
• Hepatit hastalığının tedavisine yardımcı olur.
• Hafızayı güçlendirir, Alzheimer riskini azaltır.
• Uykusuzluğa iyi gelir.
• Tansiyonu düşürücü etkisi vardır.
• Düşük kalorili olduğu için diyetlerde rahatlıkla kullanılabilir.
• Kolesterolü düzenler.
• Kanı temizler.
• Afrodizyak etkisi vardır.

 

 

Ravent Bitkisinin Zararları

• Aşırı tüketiminde müshil etkisi yapar.
• Yaprakları rahim kasılmalarına neden olabilir. Bu yüzden hamile kadınların ravent yapraklarını tüketmesi önerilmez.
• Fazla tüketildiği taktirde böbrek ve mesane taşına neden olabilir.
• Asitli karakteri nedeniyle mide ülseri olanlar, raventi dikkatli tüketmelidir.
• Tansiyonu düşürücü etkisinden dolayı hipotansiyonu olanların fazla tüketmeleri sakıncalıdır.
• Yüksek organik asit içeriği nedeniyle Gut hastalarının kullanması tavsiye edilmez.
• Kanamalı hastalıklarda kullanılmamalıdır.

 

 

Ravent Bitkisinin Kullanım Alanları

• Yaprak sapları pişirilerek tüketilir. Bu şekilde kullanımı kansere karşı koruyucu etki yapar.
• Taze sıkılmış ravent suyu diğer meyve sularıyla karıştırılarak içilebilir. (Günde an çok 50 – 100 ml)
• Ravent kökü ve yaprak sapları kaynatılarak kabızlığa karşı ve hepatit tedavisinde kullanılır.
• Ravent saplarından kompostosu yapılarak 2 yaşından büyük çocuklarda kabızlık tedavisinde kullanılır.
• Ravent kökünden elde edilen krem Vitiligo tedavisine yardımcı olur.
• Yine kökü ezilerek saç boyamada kullanılır.
• Yaprakları, pankreastan insülin salgılanmasını uyarır. Kan şekeri seviyesinin düşmesini sağlar.
• Kurutularak hazırlanan ravent tozu, kadınlarda adet döngüsünü düzenler.
• Jöle, reçel ve marmelat yapımında kullanılır.
• Çiçek sapları çiğ olarak yenir. (Tuza banarak harika oluyor)

 

Ravent Besin Değerleri (100 g için)

Besin Değeri	İçeriği	Günlük Değer %
Kalori	21 kcal	% 1.1
Karbonhidrat	4.5 g	% 1.5
Lif	1.8 g	% 7.2
Protein	0.9 g	% 1.8
Yağ	0.2 g	% 0.3
Kolesterol	0.0 mg	% 0.0
Vitamin A	102 IU	% 2
Vitamin C	8 mg	% 13.3
Potasyum	288 mg	% 8.2
Kalsiyum	86 mg	% 8.6
Demir	0.2 mg	% 1.2