Çayır üçgülü, genel olarak 2 yıllık olan ancak bazen çok yıllık türlerine de rastlanan, baklagillerden bir yem bitkisidir. Çayır olarak ideal bir yem bitkisi olan çayır üçgülü, sulu şartlarda ya da bol yağışlı bölgelerde oldukça iyi bir gelişim gösterir.
Bilimsel İsmi : Trifolium pratense
Sulu tarıma uygun ve yeterli yağış alan yerlerde iyi bir gelişim göstermektedir. Geç donlardan ve uzun süreli kar altında kalmaktan etkilenir ve hastalıklara yakalanma oranı artar. Serin koşulları sever, suya isteklidir. Sulama imkanı olmayan, yazı sıcak ve kurak geçen bölgelerde, gelişimi sonbahardan ilkbahara kadar sürer. Yaz aylarında gelişimini sürdürebilmesi, sulama koşullarında mümkündür.
Bitki, organik madde yönünden zengin olan, derin yapıdaki tınlı, killi – tınlı toprak şartlarında daha yüksek verim verir. Taşlı ve kumlu topraklarda verimde düşme görülür. Optimum gelişimi 6.6 – 7.6 pH aralığına sahip topraklarda gösterir. Toprak asitliğine karşı dayanıklılığı orta düzeydedir.
Ilıman iklime sahip bölgelerde sonbahar ayları, sert kışları olan bölgelerde ise ilkbahar ayları, en uygun ekim zamanıdır. Çok yıllık olan buğdaygil yem bitkileriyle beraber karışık olarak da ekilebilir. Hatta karışık ekim, tek ekime nazaran daha çok tercih edilmektedir.
Karışık yapılan ekimlerde çayır üçgülü – buğdaygil oranı 1/2 ya da 1/1 olarak ayarlanmalıdır. Tek (yalın) halde yapılan serpme ekimde dekar başına 2.5 kg, mibzerler sıraya ekimlerde ise dekara 1 – 1.5 kg tohumluk kullanılır. Ekim derinliği 1 – 2 cm, sıra arası da 20 cm olmalıdır.
Gübreleme işlemi, toprak analizi sonuçları değerlendirilerek yapılmalıdır. Normal şartlarda, 1 – 3 kg azot ve 15 – 20 kg fosfor, ekimle beraber verilebilir.
Çayır üçgülü yetiştiriciliğinde yüksek verim elde edebilmek için, topraktaki kullanılabilir su oranı % 50 seviyesine düştüğü zaman sulama yapılmalıdır. Sulama işlemine, tarla kapasitesine kadar devam edilmelidir.
Ot üretiminde en uygun hasat zamanı, çiçeklenmenin % 30 – 65 oranına eriştiği zamandır. Çayır üçgülünün biçimi, yoncaya nazaran daha geç yapılmaktadır. Yeşil ot verimi 2.5 – 4 ton/dekar, kuru ot verimi ise 1.7 – 2 ton/dekar civarındadır.
Tohumluk üretimde en uygun hasat zamanı, kömeçlerin esmerleşip sapların sarardığı dönemdir.
Silajlık üretimde hasat, çiçeklenme başlangıcına kadar yapılmalıdır.