Patlıcan; meyvesi yemeklerde kullanılmasının dışında, reçeli, turşusu, salatası yapılan veya konserve halinde piyasaya sunulan bir ılık iklim sebzesidir.

Yetiştirme İstekleri

Patlıcan bitkisi ılık iklim sebzesidir. Soğuğa dayanıklılığı çok düşüktür. Eğer yetiştirme döneminde sıcaklık -1 dereceye düştüğünde bitki tamamen ölür. Bitkinin optimum yetiştirme sıcaklığı 15-35 derecedir. Patlıcan çeşitleri meyve tiplerine göre çeşitlenmiştir. Yuvarlak meyveli, iri meyveli veya farklı renklerde meyveler veren çeşitler bulunmaktadır.

Toprak Ve Gübreleme İstekleri

Bitki, toprak isteği bakımından oldukça seçici bir bitkidir. Doğru toprak koşulları sağlanmadığı takdirde istenilen randımanda yetiştiricilik yapılamaz. Killi topraklardan hoşlanmayan patlıcan bitkisi, ağır bünyeli ve rutubetli topraklarda yetiştirilirse kök çürüklüğü hastalığı görülebilir. Organik maddece zengin topraklarda iyi bir üretim yapılabilir. Domates, biber gibi bitkilerle aynı familyada olan patlıcan bitkisi, bu bitkilerin yetiştirilmesi ardından aynı alana dikilirlerse, toprakta besin maddesi yetersizliği ve hastalık etmenlerinin çoğalmasına neden olur. Bu yüzden art arda aynı familyadan bitkilerin ekimi yapılmamalı, farklı familyadan bitkilerle ekim nöbeti uygulanmalıdır. Münavebe yaparken baklagil bitkileri kullanılması toprağın azot yönünden zenginleşmesi açısından önemlidir. Baklagil bitkileri ekilen topraklarda organik madde miktarı yükselir. Bu durum patlıcan yetiştiriciliği için avantajlı bir durumdur.

Yetiştiriciliğin yapılacağı tarla ilkbaharda derin sürülür. Sonbaharda ise yüzlek bir sürüm yapılır. Diskharrow ve rotavatör kullanılarak toprak işlenir ve toprak patlıcan dikimine uygun hale gelir. Yetiştiriciliğe başlanmadan önce toprak analizi yapılmalı ve bu analiz sonucu elde edilen verilere bakılarak toprağın ihtiyaç duyduğu gübre miktarı hesaplanmalı ve bu hesaplara göre gübreleme yapılmalıdır. Dönüm başına 3-4 ton yanmış ahır gübresi atılır. İlkbaharda sürümden önce pulluk altına fosforlu gübre uygulanır. Potasyumlu gübrenin 2/3’ü ve azotlu gübrenin 1/3’ü dikim anında toprağa verilmelidir. Fosforlu ve azotlu gübrelerin kalan kısımları ise ilk hasadın ardından toprağa uygulanmalıdır.

Yetiştiriciliği

Patlıcan yetiştiriciliği tohum ekerek veya fide dikerek yapılabilir. Tohumların optimum çimlenme sıcaklıkları 19 derecedir. 19 derecenin altında tohumların çimlenme oranı azalır ve çimlenme süreleri uzar. Fideler 3 asıl yapraklı ve 15-20 cm boyuta ulaştığında, bu duruma gelmesi ortalama 8 hafta sürer, dikime hazır hale gelir. Sıra arası ve sıra üzeri mesafe, 60×60 cm olmalıdır. Naylon içerisinde veya torbalar içinde yetiştirilen fidelerim dikiminde çapa kullanılır. Dikimin ardından bolca su verilmelidir. Dikimi yapılan fidelerin ilk çapalaması dikimden 1-20 gün sonra, ikinci çapalama ise ilk çapadan 10-20 gün sonra yapılır fidelerin kök boğazları toprakla kapatılır. Bitkide ilk meyve görülene kadar sulama yapılmamalıdır. Toprak rutubeti iyi bir seviyede tutulmalıdır. Patlıcan bitkisi suyu çok seven bir bitki olduğu için sulama yetiştiricilik için oldukça önemlidir. Sulama yapılırken damla sulama sistemi kullanılması en uygunudur. Düzenli aralıklarla yeterli sulama yapılmazsa bitkinin gelişimi yavaşlar. Sulamanın yetersiz olduğu durumlarda meyve koyulaşır ve tadı acılaşmaya başlar. Bu durum pazar kalitesi açısından istenmeyen bir durumdur.

Patlıcan Hasadı

Bitkinin hasat zamanı bitkinin çeşidine, iklim şartlarına ve bakıma göre değişkenlik gösterir. Patlıcan bitkisi meyve şekli, meyve büyüklüğü ve meyve rengi bakımından ciddi değişiklikler gösterir. Meyvesi, yuvarlak, oval, uzun, silindir veya armut şeklinde olabilir. Beyaz renkten açık mora, üzeri kırçıllı, siyah renge yakın bir mor ve kırmızı renge kadar çeşitli renklerde olabilir. Meyveler hasat için yeteri büyüklüğe geldiğinde saplarından keskin bir bıçak ile kesilerek hasat edilirler. Hasadı geciktirmemek gerekir. Eğer hasat geciktirilirse meyve kartlaşır, renkleri açılır, çekirdekleri sertleşir ve tadı acılaşır. Bu durumda ürün kalitesi düşeceği için pazar değeri azalır. Bu yüzden hasat tam zamanında yapılmalıdır.