Zeytin Yetiştiriciliği ve Üretimi

Zeytin Yetiştiriciliği ve Üretimi

Anavatanı Anadolu olan zeytin, 94 milyon ağaç ve 600.000 hektar alan ile ülkemiz tarımında çok önemli bir yere sahiptir. Ülkemiz, zeytin üretici ülkeler arasında 4. sırada olmakla birlikte özellikle siyah zeytin üretimiyle ilk sırada yer almaktadır. Üretilen zeytinin %25’i sofralık %75’i yağlık olarak kullanılmaktadır.

 

 

Zeytinyağı

İklim İstekleri

Zeytin ılıman iklim koşullarında yetişebilen bir bitki olduğundan Akdeniz İklimi zeytin yetiştiriciliğinde en uygun iklim olarak görülmektedir. Zeytinin kış koşullarında en düşük –7 ºC’ lere dayanabilip daha düşük sıcaklıklarda don zararına uğradığı bilinmektedir. Zeytinin dayanabileceği sıcaklıklar –7 ºC ile 40 ºC arasında olarak belirtilse de optimum sıcaklıkların 15-25 ºC olması istenir.

Toprak İstekleri

Meyve türleri arasında zeytin toleransı daha yüksek olan bir bitkidir. Havalanma kapasitesi yüksek, milli tın, kumlu tın topraklarda optimum şekilde gelişim gösterir. Çok ağır bünyeli ve taban suyu yüksek olan topraklarda iyi bir gelişim gösteremez. Toprak işlemesi sırasında kılcal kök sistemine dikkat ederek derin işlemeden kaçınılmalıdır.

Zeytin yetiştiriciliği yapılan arazilerde toprak pH’ı 6,5-7,8 aralığında olmalıdır. Bu aralık dışında yer alan topraklarda yetişen zeytinlerde kalite eksiklikleri, besin elementi eksiklikleri, verimde azalmalar görülmektedir. Ülkemizdeki zeytin yetiştiriciliği yapılan alanlarda toprak pH’ı 6 ile 8,5 değerleri arasında yer almaktadır.

Bahçe Tesisi

Zeytin bahçesi kurulurken önce arazi tesviyesi, drenaj gibi genel arazi hazırlıkları tamamlanmalıdır. Drenaj taban suyunun yüksek olduğu arazilerde gereklidir. %5 veya daha fazla meyilli arazilerde teraslamalar yapılır. Dikim farklı şekillerde dikim yapılabilir ancak genellikle geniş arazilerde üçgen dikim, ara ziraatı yapılan yerlerde dikdörtgen, düzgün ve köşeleri dikey olan arazilerde ise kare dikim uygulanır. Zeytin dikiminde 2-3 yaşında çelik veya aşıyla yetiştirilmiş fidanlar kullanılır. Bu fidanlar verimli, hastalıktan ari ve sağlıklı olmalıdır. Zeytin fidanları 80 x 80 çukurlar açılarak dikim tahtası yardımı ile dikilir. Dikimde temel gübreleme uygulanır. Aşılı fidanlarda aşı noktasının toprak altında kalmamasına dikkat edilmelidir. Dikim sonrasında fidanlara can suyu verilmeli ve hastalıklardan ve zararlılardan korunma amaçlı kesim yerleri macunlanmalı, yabancı ot mücadelesi iyi yapılarak birkaç yıl iyi sulanmalıdır.

 

 

 

Bahçe tesisi

Gübreleme

Zeytinde Mart-Mayıs ayları arasında gerçekleşen çiçeklenme devresinde ve Temmuz aylarında gerçekleşen çekirdek sertleşmesi devresinde besin maddelerine daha fazla ihtiyaç duyulur. Gübrelemenin ilk bahar yağmurlarından önce yani Şubat-Mart aylarında yapılması gerekmektedir. Gübrelemede N-P-K olarak bilinen azot, fosfor ve potasyumun hepsi aynı zamanda verilebileceği gibi Şubat-Mart aylarında fosfor ve potasyumun tümü ile azotun 2/3’ü, 1/3’ü de meyve gelişimi devresinde uygulanabilir.

 

Sulama

Zeytinin yıllık su ihtiyacı miktarı 650-700 mm ’dir. Bu değerlerden daha az yağış bulunan bölgelerde sulamaya ihtiyaç duyulur. Sulamaya en çok ihtiyaç duyulan zamanlar sıcaklıkların çok yüksek derecelere çıkmasından dolayı yaz aylarıdır ve yaz aylarında ürün kalitesini yüksek tutabilmek adına 4-5 sulama yapılmalıdır. Zeytinin kalitesini ve zeytinden elde edilecek yağın randımanını arttırmak için sulama yapılması gereken bazı dönemler vardır. Bunlar Nisan-Mayıs aylarındaki çiçeklenme öncesi ve sonrası dönem, Haziran sonu-Temmuz başı arası meyve oluşum başlangıcı ve meyvelerdeki renk değişimi dönemleridir.

 

Budama

Budama üç şekilde yapılabilmektedir. Bunlar şekil budaması, mahsül budaması ve gençleştirme budaması olarak bilinmektedir.

Şekil budaması fidanın en kısa zamanda şekillenip gelişerek meyveye yatmasını sağlamak için yapılmaktadır. Genelde tek gövde ve 3-4 ana dal olacak şekilde budama yapılır.

Mahsül budaması bol su ve gübre bulan ağaçlarda aşırı kuvvetli sürgün oluşmaması için hafif şekilde, suyun ve gübrenin yetersin olduğu ağaçlarda sert bir şekilde yapılmalıdır.

Gençleştirme budamalarında başarılı olunabilmesi için budanan yerlerinin malç gibi koruyucu bir
madde ile kapatılması, gübreleme gibi kültürel uygulamaların yapılması önemlidir.

 

 

Zeytin

Zeytin Hasadı

Zeytin hem sofralık hem de yağlık olmak üzere iki farklı grupta kullanıldığı için hasadı da farklı zamanlarda yapılmaktadır.

Yeşil zeytinde hasat Eylül ve Ekim aylarında meyveler renkleri sarı ile yeşil arasında bir renk aldığında yapılır.

Siyah zeytin Kasım ve Aralık aylarında çeşide has olgunluk rengi görüldüğünde hasat edilir.

Yağlık zeytinde ise ağaçta yeşil meyve kalmadığında ve yağ oranının en yüksek seviyeye çıktığı zaman hasat yapılır. Burada pratikteki belirtiler kabuğun etten kolay ayrılması ve meyve çekirdeğinin kolay ayrılmasıdır.

Zeytinde doğrudan ağaç üzerinden elle veya yardımcı aletlerle toplama, ağaçtan düşürme, yerden toplama gibi hasat yöntemleri bulunmaktadır ancak kalitenin korunması açısından en iyi yöntem ürünün sıyrılmasıdır.

Zeytin Çeşitleri

Ege Bölgesi’nin Önemli Çeşitleri: Ayvalık, Memecik
Marmara Bölgesi’nin Önemli Çeşitleri: Gemlik
Akdeniz Bölgesi’nin En Önemli Çeşitleri: Büyük Topak Ulak, Çelebi (Silifke), Elmacık, Halhalı (Hatay),
Karamani, Sarı Habeşi, Sarıulak, Saurani, Sayfi ve Küçük Topakulak
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Önemli Çeşitleri: Kilis Yağlık, Nizip Yağlık, Halhalı (Derik), Eğriburun
(Nizip), Kan Çelebi

Sosyal Medyada Paylaşın:

BİRDE BUNLARA BAKIN

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

Maltepe Escort alanya Escort atasehir Escort istanbul escort manavgat Escort