Kestane Gal Arısı, anavatanı Çin olan, ülkemizde ilk kez 2012 yılında Yalova’da görülen, kestane ağaçlarının en önemli zararlısıdır. Çin, Yunanistan, İtalya ve İspanya’da yaygın olup, kestane ağaçlarına çok büyük zarar vermektedir. Karantinaya tabi bir zararlı olup, görülmesi halinde derhal Tarım ve Orman Müdürlüklerine haber verilmesi gerekir.

Bilimsel İsmi : Dryocosmus kuriphilus

Morfolojisi

• Uzun bir sap kısmı bulunan yumurtaları 0.1 – 0.2 mm uzunluğunda, saydam ve ovaldir.
• Larvalar beyaz renkli ve bacaksız olup, 2.5 mm boyundadır.
• Pupası 2,5 mm uzunluğundadır. Rengi siyah ya da koyu kahverengidir.
• Ergin dişiler ortalama 2,5 – 3 mm uzunluğundadır.  Vücut siyah, bacaklar sarımsı kahverengidir.
• 14 segmentli bir antene sahiptir.

Biyolojisi

• Zararlı döllemsiz olarak çoğalır ve yılda tek döl verir.
• Ergin uçuşları Haziran ayının ortalarından Temmuz ayının sonlarına kadar devam etmektedir.
• Dişiler ortalama 10 gün yaşarlar. Yumurtalarını sürgünlerde bulunan tomurcuklara 3 – 5 adet helinde bırakır.
• Ergin dişiler hayatları boyunca 100 adetten fazla yumurta bırakabilmektedir.
• Bırakılan yumurtalar 30 – 40 gün sonunda açılır. 1. dönem larvalar burada, tomurcuklar içinde kışlarlar.
• Larvalar, pupa evresine geçmeden önce 20 – 30 gün kadar beslenir.
• Pupa dönemi, çevre şartlarına ve kestanelerin çeşidine göre  Mayıs  ortasından, Temmuz  ortasına kadar
  sürer.
• Gallerden erginlerin çıkışları, Mayıs ayının sonundan, Temmuz ayı sonlarına kadar devam eder. Ergin bireyler çok uzun mesafelere uçabilirler.

Kestane Gal Arısı Konukçuları 

Arının tek konukçusu kestanedir.

Kestane Gal Arısı Zarar Şekli ve Belirtileri

Zararlı, kestane ağaçlarının taze sürgünlerinde gal oluşumuna sebep  olur. Bu yüzden sürgünlerin büyümeleri ve çiçeklenmeleri engellenir. Meydana gelen gelişme geriliği sebebiyle kestane üretiminde % 50 – 70 oranında verim kaybı oluşabilir.

Ergin arılar,  yaz aylarının başında görülmeye başlarlar ve ergin dişiler tomurcuklar  içine yumurtalarını bırakırlar. Bu yüzden  dıştan kontrollerle tespiti oldukça zordur. Tomurcuklar gelişmeye başladığında, 2.dönem  larvalar da gelişmeye devam eder. Larvalar bahar aylarında beslenmeye başlayınca da kestane tomurcukları,  hızla gallere dönüşmeye başlar. Meydana gelen galler, yeşil ya da gül pembesi renkli ve 5 – 20 mm çapındadır. Galler, yaprak petiyollerinde,  taze sürgünlerde veya  yaprakların orta damarlarında gelişirler.

Galler, ergin çıkışından sonra kuruyarak odunumsu bir hale gelir. Kurumuş galler, 2 yıldan uzun süre ağaçların üstünde asılı halde kalabilir. Galler, bitki üzerinde gözle görülebilirler ancak tomurcuklar içindeki yumurta ve larvalar görülmez. Yoğun bulaşıklık durumunda ağaçların kurumasına yol açabilir.

Kestane Gal Arısı,  genellikle bulaşık haldeki kesilmiş  bitki materyallerinin (dal, sürgün, tomurcuk vs.) nakliyesiyle yayılmaktadır. Doğal yollarla yayılma ise rüzgar aracılığıyla ve Mayıs sonundan Temmuz sonuna kadarki ergin uçuşlarıyla olur. Kurumuş galler üstünde arının çıkış deliği olması, zararlının önceki yıl da   mevcut olduğunun göstergesidir.

Sürvey Zamanı ve Örnekleme Yöntemi

Galler henüz oluşmadan, Mayıs ayının ortalarından itibaren Temmuz ayının sonuna kadarki dönemde ergin uçuşları takip edilmelidir.

Erken dönemde, tomurcuklarda görülen kırmızı renklenme ve dokulardaki küçük değişiklikler arının varlığına  işarettir. İlk ergin çıkışlarını takip etmek adına sarı yapışkan tuzaklar da  başarılı bir şekilde kullanılır. Tuzaklar, erginlerin uçuş periyotlarını izlemek için ağaçların iç kısımlarına yerleştirilir. Bu tuzaklar, doğada bulunan  parazitoitleri de yakalamasına rağmen, erken uyarı için iyi bir seçenektir.

Bu çalışmaların sonunda zararlı  tespit edilirse derhal örnekler alınır ve Tarım ve Orman Müdürlüklerine bildirilir.

Kestane Gal Arısı Mücadelesi

• En etkin mücadele yöntemi alınacak karantina önlemleridir.
• Bulaşık sürgünler ve diğer bitki materyalleri kesilmeli ve imha edilmelidir.
• Kimyasal mücadele yapılarak mücadelesi zordur ve başarı oranı düşüktür.
• Zararlının doğal düşmanları üretilip salınarak, biyolojik mücadele yapılabilir. Son yıllarda “gladyatör böcek” adı da verilen, Torymus sinensis isimli predatörü,  üretilip çoğaltılarak Bursa ve Yalova’da doğaya salınmış ve iyi sonuçlar alınmıştır.