Vapur Dumanı (Ageratum), Papatyagiller (Compositae) familyasından, anavatanı Amerika kıtası olan tek yıllık bir süs bitkisidir. Dış mekan süs bitkisi olarak kullanılabildiği gibi saksı çiçeği olarak iç mekanda da yetiştirilebilir. Bazı yüksek türleri kesme çiçek olarak da değerlendirilmektedir.  Bilimsel isminde yer alan “Ageratum” kelimesinin Latince’deki anlamı “uzun ömürlü“dür.

Bilimsel İsmi : Ageratum houstonianum

Vapur Dumanının Bitkisel (Botanik) Özellikleri

Vapur dumanı bitkisinin boyu 10 – 60 cm arasında değişir. Bahçe ve saksı çiçeği olarak kullanılanlar ortalama 10 – 25 cm boyundayken kesme çiçek olarak kullanılan vapur dumanlarının boyu 40 – 50 cm civarındadır.

Yaprakları oval formda ya da kalp şeklindedir. Yaprakların üzeri genellikle tüylüdür.

Çiçekleri genellikle başçıklar halinde bir arada bulunur. Çiçeklerin rengi koyu mavi, parlak mavi, gök mavisi, pembe, morumsu veya grimsi olabilir. Çok yaygın olmasa da kırmızı ve beyaz çiçekli formları da bulunmaktadır.

Tohumları 2 – 3 mm boyunda, uzunlamasına yapılı ve siyah renktedir.

Vapur Dumanı Çeşitleri 

• Blaue Ball  : Çiçeklerinin rengi koyu mavidir.

• Blaue Kugel : Yuvarlak formdadır. Çiçekleri mavi renklidir.

• Blaue Mink : Mavi ve iri çiçekli bir çeşittir.

• Blaue Kappe : Küçük ve parlak mavi çiçeklere sahiptir.

• Blau-teppich : 10 15 cm boyunda bir çeşittir. Çiçekleri gök mavisi rengindedir.

• Schnittwunder : Çiçeklerinin rengi kobalt mavisidir. Kesme çiçek olarak kullanılmaya elverişli bir çeşittir. Bitki boyu 40 – 50 cm arasındadır.

• Blausternchen : 10 – 25 cm arasında boylanan bir çeşittir. Çiçekleri açık mavi tonlarındadır.

Vapur Dumanı Yetiştiriciliği

Çoğaltma Teknikleri

Çelikle çoğaltma mümkün olmasına rağmen Vapur Dumanı bitkisi büyük oranda tohumla çoğaltılır.

İklim İsteği

Güneşi seven bir bitkidir. Bol ışıklı ortamlarda daha iyi yetişir. Yarı gölge alanlarda da yetiştirilmesi mümkündür. Dış mekan süs bitkisi olarak uygun iklim bölgelerinde Mayıs ayından başlayarak Kasım ayı ortasına kadar çiçekli olarak kalır. Soğuk havalara dayanıklılığı azdır. 15°C’nin altındaki sıcaklıklarda gelişimi yavaşlar.

Toprak İsteği

Hafif yapılı, süzek, hafif kireçli ve besin maddeleri yönünden zengin toprakları sever.  Yetiştiricilik için ideal pH 6 – 7.5 aralığındadır.

Vapur Dumanı Tohumu Ekimi

Tohumlar Mart ayı içerisinde, önceden hazırlanan tohum yastıklarına seyrek olarak ekilir.  Ekim öncesi tohumların 2 – 3 saat kadar ılık suda bekletilmesi çimlenmeyi hızlandırır. Tohumların ekim derinliği 0.3 – 1 cm arasıdır. Ortam sıcaklığının 18 – 20 °C,  toprak ısısının 20 – 25 °C arasında olması idealdir. Tohumlar ortalama 1 – 2 hafta içerisinde çimlenir.

Yetişen fideler Nisan ayı sonlarına doğru  bahçelere şaşırtılır. Dikim çok sık yapılmamalı, Külleme hastalığından korunmak için iyi bir havalandırma sağlanmalıdır. Tohum ekiminden ilk çiçeklenmeye kadar geçen süre 9 – 13 haftadır.

Saksıya ekimler yıl boyunca yapılabilir. Saksı toprağının süzek ve drenajın iyi olmasına dikkat edilmelidir. Saksılar kış aylarında kalorifere yakın yerleştirilmemelidir.

Budama, Sulama ve Bakım

Toplu formda yetiştiricilik için genç bitkilerde uç alma ve hafif budama gereklidir. Uzun süre çiçekli kalabilmeleri için solan çiçeklerin koparılması tavsiye edilir.

Düzenli sulama isteyen bir bitkidir. Yaz aylarında haftada 3 – 4 gün sulanması gerekir. Vapur dumanı yetiştiriciliğinde aşırı sulamadan kaçınılmalıdır. Aksi taktirde kök çürüklükleri görülebilir.