Domateste Bakteriyel Benek Hastalığı, Pseudomonas syringae p.v tomato ‘nun sebep olduğu bakteriyel  bir sebze hastalığıdır.

Hastalık Tanımı

Etmen gram-negatif, 1 – 3 polar kamçılı, aerobik karaktere sahip bir bakteridir. Boyutları 0.7 – 1.2 x 1.5 – 2.0 µm dır. Optimum sıcaklık isteği 20 – 25 °C, maksimum ise 33 °C’ dir. Hastalık tohumlarda ya da hastalıklı bitki artıklarında saprofit olarak 1 – 2 yıl canlılığını koruyabilir. Primer enfeksiyonlar, tohumda kışlayan bakterilerle ya da hastalıklı bitki artıklarından sağlıklı bitkilere bulaşma ile başlayabilir. Sekonder enfeksiyonlar ise sağlıklı bitkide açılmış yaralar ya da doğal açıklıklar yoluyla oluşmaktadır. Hastalık yağmur ile ya da yağmurlama sulama ile yayılmaktadır. Hastalığın gelişimi sıcak havalarda durmaktadır. Serin ve nemli havalar hastalığın gelişimi için uygundur.

Bakteriyel Benek Hastalığı Belirtileri

Belirtiler bitkinin toprak üstü tüm organlarında görülmektedir. Hastalığın ilk evrelerinde fidelerde yaprak ve gövde üzerinde görülse de hastalığın ilerleyen evrelerinde fidenin tamamen kurumasına neden olmaktadır. Genel olarak bitkinin tüm organlarında kahverengiden siyaha kadar değişebilen lekeler oluşmaktadır.

Yaprakta küçük, yuvarlak ve koyu renkli lekelenmeler oluşmaktadır. Oluşan bu lekelerin etrafında sarı haleler bulunmaktadır ve lekenin çapı 1 – 3 mm boyutundadır. Bu lekeler zamanla birleşerek yaprakta yıpranmalara ve kurumalara neden olur.

Ana gövde ve bu gövdeye bağlı olan yan dallarda ise uzun ve yüzeysel lekeler oluşmaktadır.

Çiçeklerde belirtiler yaprak ya da gövdelerdeki kadar belirgin olmasa da çiçeklerde yanıklıklar oluşmaktadır. Çiçeklerdeki bu yanıklıklar meyve tutumunu engelleyeceğinden dolayı büyük ürün kayıplarına sebep olabilmektedir.

Meyvelerde ise belirtiler yüzeysel kabarcıklar halinde olup çapları 1 mm ve toplu iğne başına benzemektedir. Bu lekeler domatesin ticari değerini önemli ölçüde düşürmektedir. Hastalık, örtü altı yetiştiriciliği yapılan yerlerde oldukça yaygındır. Domates yetiştiriciliği yapılan bütün bölgelerde hastalık görülmektedir.

Konukçuları

Domates, biber, patlıcan gibi sebzelerdir.

Kültürel Mücadelesi

1 – Hastalıktan ari sertifikalı tohum kullanılmalıdır.

2 – Hastalıklı bahçelerden tohumluk alınmamalıdır.

3 – Hastalık fide döneminde görülürse, fideler sökülüp imha edilmelidir.

4 – Örtü altı yetiştiricilikte aşırı sulamadan ve nemden kaçınılmalıdır.

5 – Seralar iyi havalandırılmalıdır.

6 – Hastalıkla bulaşık bitkiler imha edilmelidir.

7 – Bulaşık tarlalarda en az 1 yıl ekim nöbeti uygulanmalıdır.

Bakteriyel Benek Hastalığı Kimyasal Mücadelesi

İlaçlama Zamanı

Etmene karşı ilaçlamalar yeşil aksam ilaçlamalarıdır. Fideliklerde ya da tarlada hastalık görülmeden koruyucu ilaçlamalar yapılmalıdır. Fideliklerde en az haftada bir kez ilaçlama yapılmalıdır. Tarlada ise bu ilaçlama 8-10 gün arayla yapılmalı seralarda ise bu ilaçlama sayısı arttırılabilir.

Kullanılacak Bitki Koruma Ürünleri ve Dozları

Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan ruhsatlı,  tavsiye edilen ilaç ve diğer bitki koruma ürünleri, tüm detayları   bku.tarim.gov.tr sitesinden incelenerek kullanılabilir.

Kullanılacak Alet ve Makineler

Yapılacak ilaçlamada sırt pülverizatörü, atomizörü veya tarla  pülverizatörleri kullanılabilir.

İlaçlama Tekniği

Fideliklerde ya da tarlada yapılacak ilaçlamaların bitkinin her yerinin ilaçlandığından emin olunarak kaplama şeklinde ilaçlanmalıdır. Özellikle seralarda yapılan yetiştiriciliklerde ilaçsız bir alan kalmadığından emin olunmalıdır. İlaçlamadan önce bitki üzerinde çiğ ya da nemden dolayı ıslaklıklar var ise ilaçlama yapılmamalı, ıslaklığın kalkması beklenmeli ve ilaçlama ıslaklık kalktıktan sonra yapılmalıdır. İlaçlama yaparken yüksek basınç kullanılmamalıdır. Aksi takdirde bitkilerde yaralanmalar meydana gelebilmekte ve buralardan bulaşma ihtimali artmaktadır.