Bamya Yetiştiriciliği ve Üretimi

Bamya Yetiştiriciliği ve Üretimi

Bamya, geleneksel bir sebze olarak yerel çeşitleriyle yetiştiriciliği yapılan bir bitkidir. Fazla iş gücü istememektedir. Genellikle küçük arazilerde aileler tarafından yetiştirilmektedir. Verimsiz, kurak ve eğimli arazilerde de yetişmesi üreticiye kolaylık sağlamaktadır. Asya ve Amerika ana yurdu olarak söylense de Afrika’da çok uzun yıllardır yetiştirildiği bilinmektedir.

 

Bilimsel Adı : Hibiscus esculentus

 

 

Bamya
Bamya

 

 

 

İklim İstekleri

Bamya sıcak iklim bitkisi olduğundan dolayı yüksek sıcaklıklara sahip bölgelerde iyi gelişme gösterir.  Sıcak iklimde yetişen bamya 5 – 6 °C soğuklara da direnç gösterebilmekte fakat verimde düşüşler olmaktadır. Geceleri soğuk olan bölgelerde ise bitkide büyüme ve verim azalır. Hava sıcaklığı 15 – 20 °C, toprak sıcaklığı da 15 °C olunca tohum ekimi yapılır.

 

Toprak İstekleri

Çok seçici toprak isteği olmayan bamya her toprakta yetişebilmektedir. Taban suyu yüksek olan arazilerde bile başarılı bir şekilde yetişmektedir. Ekonomik açıdan üretimi yapılıyorsa geçirgen, derin ve kumlu – tınlı topraklarda yapılması gerekmektedir. Tohum ekilirken toprağın fazla rutubetli olmamasına dikkat edilmelidir. Toprakta azot çok ise nodyum araları uzayarak verim kaybına sebep olmaktadır.

Killi topraklarda tohum çimlenme döneminde toprağın kaymak tabaka oluşturması bitki çıkışında problemler yaratmaktadır. İlkbaharda tohumlar geç ekilirse bu problemler ortadan kalkmış olur. Bitki çimlenip toprak üstünde gelişimi zaten çok hızlı olacaktır.  pH seviyesinin 5 – 8 arasında olan topraklarda yetişebilmektedir.

 

Toprak Hazırlığı ve Ekim

İlkbaharda toprak sürümü yapılır. Hava sıcaklıklarına göre birkaç gün sonra  diskaro yapmadan önce gübrelemeler yapılmalıdır. Karıklar açılarak boyun kısımlarına tohum ekimi yapılacak hale getirilir. Tarla hazır ise sıra arası 40 – 50 cm sıra üzeri 15 – 20 cm olacak şekilde ekim yapılır. Tohum ekiminden önce tohumların ıslak bezlerin içinde 1 – 2 gün bekletmek çimlenmeyi hızlandıracaktır. Tohumlar çok derin ekilmemelidir, çünkü derin ekim, fidelerin çıkışını zorlaştırır. Dekara 1,5 – 2 kg tohum elim için yeterlidir.

 

Bamya Yetiştiriciliğinde Gübreleme

İyi bir gübreleme için toprak analizi şarttır. Verimsiz arazilerde 5 yılda bir bamya ekiliyorsa ekimden önce 25 – 30 kg/da fosforlu gübre yeterlidir. 1 – 2  yıl arayla bamya dikilen tarlalarda 5:10:5 ya da 4:12:4 NPK oranlı 35 kg/da karışık gübre verilmesi yeterli olacaktır. İlk meyve oluştuktan sonra az miktarda azotlu gübre atılması bitkide çiçeklenme ve sürgün oranını dengeleyecektir.

 

 

Bamya Yetiştiriciliği
Bamya Yetiştiriciliği

 

 

Bamya Yetiştiriciliğinde Çapalama

Bitkiler 2 – 3  yapraklı dönemine geldiğinde 1. çapa yapılır. Hem yabancı ot temizliği hem de toprağın havalanmasını sağlayan bu çapalama işlemi bamya üretimi için önemlidir. Bitkiler 15 – 20 cm boya ulaştığında 2. çapa yapılmaktadır. Tarlanın durumuna göre gerekirse 3. çapa da yapılabilir. Bitkiler hızlı geliştiklerinden dolayı yabancı ot çıkışını baskılamaktadır.

 

Sulama

Hava sıcaklıklarına ve bitki gelişimine göre salma sulama yapılması gerekmektedir. Bamya kuraklığı sevmeyen bir bitki olduğu için toprağın kuruluğu ve su isteği yakından takip edilmelidir. Yağmurlama sulama yapmak külleme hastalığını arttırabileceği için kesinlikle önerilmemektedir. Meyve görüldükten sonra yapılan sulamaların verime büyük oranda katkısı olacaktır.

 

Bamya Hasadı ve Depolama

Üretiminde en zor kısım hasadıdır,  hatta hasadı en zor olan sebzelerin başında gelir. Bamya bitkisinin yapraklarındaki, meyvesindeki ve meyve sapındaki tüyler hasat yapanları  çok rahatsız etmektedir. Toplayıcıların eldiven takmaması durumunda aşırı kaşıntıya sebep olabilir.

Çeşide göre değişmekte olsa da bamya bitkisi tohum ekiminden 40 ile 60  gün içerisinde çiçeklenmeye başlar. Çiçeklenmeden sonra kullanılacak yere göre  1 yada  3 – 4 gün içerisinde  toplanmaktadır. Hasatta geç kalındığı zaman selülozik yapı kazanan meyveler ticari değerini tamamen kaybetmektedir. Hasat sürekli ve düzenli olarak yapılmalıdır. Hasat yeni çiçek oluşumunu etkileyecektir. Hasat süresi toplamada 1 – 5 ay arasında değişmektedir. İyi bir toplayıcı günde  15 – 20 kilo bamya toplayabilir.

Bamyanın, hasattan kısa bir süre sonra  torba, çuval ya da kasalara koyularak pazara çıkarılması gerekmektedir. Bekletilen meyvelerde kararmalar oluşur bu da pazar değerini düşürmektedir. 7 – 10 °C sıcaklık ve % 90 nemde kontrollü  depolarda 8 – 10 gün bozulmadan depolanabilir.

 

Bamya Çizisi

 

 

Kurutma

Bamya, kurutularak da saklanabilir.

Güneşte kurutma yöntemi en geleneksel kurutma yöntemidir. Bamyalar temizlenir, ayıklanır ve  yıkanır. Sap kısımları koni şeklinde kesilir. Temiz iplik geçirilen bir iğne vasıtasıyla sap kısımlarından ipe dizilir. İpe dizilirken düzenli aralıklarla bırakılacak boşluklar, bamyaların havalanmasını sağlar. Sonrasında güneşe direkt maruz kalmayan, sıcak fakat gölgelik bir alana asılır ve kurumaya bırakılır.

Bamya kurutulurken nem sürekli kontrol edilmelidir. Mesela yağmurlar, ortamdaki nemi değiştirir ve kurumakta olan bamyaların yeniden nemlenmesine sebep olur.

 

Fırında kurutma ise bamya kurutmak için diğer bir yöntemdir. Kurutulacak bamyalar  temizlenip ayıklandıktan sonra fırın tepsilerine dizilir ve 50 °C ‘de kapağı  aralık olacak şekilde fırınlanır. 2 saat sonra fırın ısısı ve bamyaların kuruma seviyeleri kontrol edilir.

 

Kuru bamya
Kuru bamya

 

 

Sosyal Medyada Paylaşın:

BİRDE BUNLARA BAKIN

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

Maltepe Escort alanya Escort atasehir Escort istanbul escort manavgat Escort