Bezelyede Mildiyö, Peronospora viciae ‘nin oluşturduğu fungal bir baklagil hastalığıdır.
Hastalık etmeni kış aylarında, oospor olarak tohumda, toprakta, ve bitki artıklarında yaşamını sürdürebilir. Tohumlara hastalık bulaşması sonucunda tohumların çimlenme oranları %20’nin altına düşmektedir. İlk enfeksiyon kaynağı topraktaki oosporlar olduğundan dolayı tohumlara bulaşma oldukça önemlidir. Fide döneminde oosporlar tarafından enfekte olan bitkilerde sistemik semptomlar gözlenmektedir. İlerleyen dönemde ise yaprakların altında oluşan fungus tabakası bolca sporangium oluşturarak hastalığın çevredeki bitkiler de yayılmasına sebep olur.
Etmen genellikle nemli ve serin hava koşullarında ortaya çıkar. Hastalığın oluşması ve bulaşması için gerekli olan optimum sıcaklık 8-20 °C’ dir ve 6 saat boyunca yaprakların ıslak kalması gerekmektedir. Nemin % 90 oranının altına düşmesi sonucu enfeksiyon hızında yavaşlamalar olacaktır. Sporangiumlar yağmur ve rüzgar yoluyla tarlada yayılmaktadır.
Bitki fide döneminde topraktan bulaşan hastalık sistemik enfeksiyonlar oluşturur. İlk belirtiler alt yapraklarda görülmektedir. Hastalık daha sonra üst aksamlara doğru ilerlemektedir. Enfekte olmuş yapraklarda, enfekte olmayan yapraklara göre daha açık renkte ve gümüşümsü bir renklenme oluşmaktadır. Bu yaprakların alt yüzeyinde pembemsi – gri bir spor tabakası görülmektedir.
Bitkilerde ölümler ve bodurlaşmalar görülmektedir. Lokal olan belirtilerde yaprağın üst yüzeyinde küçük, sarımsı ve damarlarla sınırlanmış lekeler şeklindedir. Lekelerin alt yüzeylerinde gri spor tabakası vardır. İlerleyen zamanlarda yapraktaki lekeler, kahverengi nekrotik lekelere dönüşür. Şiddetli enfeksiyonlarda bitkiler solgun, sarımsı-yeşil, bükülmüş, bodur bir şekilde görünürler.
Bitki meyve kapsüllerinde de hastalık belirtileri görülebilmektedir. Kapsüllerin üzerinde geniş sarımsı lekeler ve içinde beyaz pamuğumsu misel oluşumu görülmektedir.
Hastalık özellikle yoğun yağış ve serin geçen senelerde, nemin artması ve düşmemesi sonucunda ciddi ekonomik zararlara sebep olmaktadır. Bezelye tarımı yapılan yerlerde mücadele edilmesi gereken ciddi bir hastalıktır.
Bezelye, bakla ve bu bitkilerin yabani formları hastalığın konukçularıdır.
1 – Hastalıktan ari tohum kullanılmalı,
2 – Sık ekim yapılmamalı,
3 – Sulamaya dikkat edilmeli yağmurlama ve aşırı sulamadan kaçınılmalı,
4 – Münavebe yapılmalı etmenin konukçusu olmayan bitki çeşitleri yetiştirilmeli,
5 – Etmenin bulunması durumunda dayanıklı çeşitler kullanılmalı,
6 – Etmene konukçuluk yapan yabancı otlar varsa mücadele edilmelidir.
İlaçlama Zamanı
Koruyucu olarak ekimden önce tohum ilaçlaması yapılmalıdır.
Hastalığın görüldüğü bölgelerde, ortalama sıcaklık değeri 15 ° C ve nemin % 80’in üzerine çıkması halinde ilaçlama yapılmaya başlanmalıdır.
Hastalığın her zaman görülmediği bölgelerde ise ilaçlama, çevrede ilk hastalığın görüldüğü zaman başlatılmalıdır.
Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan ruhsatlı, tavsiye edilen ilaç ve diğer bitki koruma ürünleri, tüm detayları bku.tarim.gov.tr sitesinden incelenerek kullanılabilir.
Kullanılacak Alet ve Makineler
Yapılacak ilaçlamada sırt pülverizatörü, atomizörü veya tarla pülverizatörleri kullanılabilir.
İlaçlama Tekniği
Yeşil aksam ilaçlamasında bitkinin tamamının ilaçlanmasına dikkat edilmeli, tohum ilaçlamasında da tohumun ilaçla kaplanmasına dikkat edilmelidir.