Kışlık sebzelerden olan kereviz, kök ve yaprak sapları sebze olarak tüketilen bir bitkidir. Tohumluk olarak üretildiğinde iki yıllık, sebze olarak üretildiğinde tek yıllık olan bir bitkidir. Ülkemizdeki üretim miktarı 1200 – 1500 hektar ve 18 – 20 bin ton arasındadır.

İçerisinde bulunan zengin vitaminler sayesinde insan sağlığı açısından önemli bir sebze olan kereviz, geçmiş çağlarda bir çok hastalığa karşı kullanılmıştır. Ana kökeninin Amerika, Avrupa, Avustralya ve Hindistan olarak bilinmektedir. Ülkemizde ise özellikle Akdeniz kıyılarında yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Bilimsel İsmi : Apium nodiflorum

İklim İstekleri

Kereviz ılıman iklim kuşağında yetişen bir bitki çeşididir. Optimum sıcaklık isteği 15 – 20 °C olmakla beraber çok yüksek ve çok alçak sıcaklıklara toleransı azdır. Tohum çimlenme sıcaklığı 4 °C dir. -1 °C ye kadar dayanabilen yumrular bu sıcaklığın altındaki sıcaklık değerlerinde zarar görmektedir. İlkbahar geç donlarından olumsuz yönde etkilenmektedirler. Kereviz bitkisi için ışık reaksiyonlarının pek bir önemi yoktur hatta daha çok gölgeli alanlardan hoşlanırlar. Rüzgardan pek hoşlanmasa da havadar yerlerde gelişimi daha hızlı olmaktadır.

Toprak İsteği

Toprak yapısında fazla seçici olmayan kereviz daha yüksek verim ve kalite alınması açısından derin ve tınlı – kumlu toprak yapısına sahip olan arazilerde yetiştirilmelidir. Farklı yapıya sahip olan topraklarda üretim yapılacaksa kesinlikle gübre ile desteklemeler yapılmalıdır. Killi toprak yapılarında yapılan yetiştiriciliklerde yumruların küçük olduğu gözlemlenmiştir. Toprağın pH oranı 7 düzeyinde olmalıdır. Toprakta bulunan bitki besin elementleri arttıkça yumru büyüklüğü ve kalite de artmaktadır.

Toprak Hazırlığı, Ekim, Dikim

Toprak, ekim veya dikimden önce iyice hazırlanmalı birkaç defa derin sürüm yapılarak dekara  4:8:8 oranında azot, fosfor, potasyum gübreleri verilmelidir. Kereviz tohumla ya da fide olarak dikilebilir. Tohumla ekimde daha fazla verim alınsa da ülkemizde de olduğu gibi bir çok ülkede fide ile yetiştiricilik yapılmaktadır. Bunun sebebi ise vejetasyon süresinin uzun olmasıdır. Kereviz tohumları  tarlaya şaşırtılmadan önce kasalara ekilir. İlk çimlenmeler görülene kadar bu kasaların üzeri üzerleri örtülür.

Fideler 2-3  yapraklı dönemine geldiğinden artık tarlaya şaşırtılabilirler. Fideler şaşırtıldıktan sonra bolca sulanması gerekmektedir. Kerevizde en çok kullanılan dikim şekli dar masuralara tek, geniş masuralara çift sıra olacak şekildedir. Masuraların arası 70 – 80 cm sıra üzeri mesafe ise  30 – 40 cm’ dir. Fide dikimleri genellikle el ile yapılmaktadır. Geniş alanlarda makine ile dikim yapılması daha iyi sonuç vermektedir.

Kereviz Yetiştiriciliğinde Çapalama

Dikim yapıldıktan sonra  toprağın çatlamasını önlemek için çapalama ve sulama yapılmalıdır. Fideler yeni yapraklarını çıkardıkları zamandan  başlanarak 2 – 3 kez çapa yapılmalıdır. Yabancı ot kontrolü açısından da çapalamanın önemi çoktur. Herbisit uygulaması yapılmış olsa dahi toprağın havalanması için çapalanma yapılmalıdır.

Gübreleme

Organik madde miktarına fazlaca ihtiyaç duyar. Kereviz yetiştiriciliğinde, toprakta yeteri miktarda besin elementi olmadığı zaman  yüksek oranda verim ve kalite kayıpları yaşanmaktadır. Organik madde miktarı az olan topraklarda yapılan yetiştiricilikte iyi verim alınması için  dekara 3 – 4 ton yanmış hayvan gübresi verilmelidir. Yalnız verilen bu gübre, yetiştiricilik için yeterli değildir. Dikimden önce dekara  12 kg azot , 14 kg fosfor, 24 kg potasyum verilmelidir. Dikimden 1 – 2  ay sonra 5 kg saf azot uygulaması yapılmalıdır.

Kereviz Hasadı ve Depolama

Kerevizin olgunlaşma süresi yaklaşık olarak 20 hafta ile 34 hafta arasındadır. Hasat zamanı,  yaprakların sararması ile belli olmaktadır. Olgunluk ne kadar iyi ise depolama ve saklama oranı ve kayıpları o kadar olumlu yöndedir. Hasat edilen kök kerevizler temizlenir yıkanır ve ambalajlanarak tüketim merkezlerine gönderilmektedir. Kerevizler,  8 – 10 °C sıcaklık ve % 70 nem içeren depo koşullarında  3 – 5 ay boyunca saklanabilmektedir. Bu sıcaklık değeri daha düşürüldüğünde saklama süresi 6 – 7  aya kadar çıkmaktadır. Ortam koşullarına göre ve saklama süresine bağlı olarak % 5 – 15  arasında bir ürün kaybı olabilmektedir.