Kabak Mozaik Virüsü Hastalığı, Squash mosaic comovirus (SqMV) adı verilen virüsün neden olduğu viral  bir sebze hastalığıdır.

Hastalık Tanımı

Kabak Mozaik Virüsü Hastalığı etmeni olan virüs bitkilerde sistemik olarak bulunmaktadır. Tohumla ya da karpuz telli böceği (Henosepilachna elaterii) ile mekanik olarak taşınabilir. % 35 olarak kabak tohumlarında, % 10 olarak da kavun tohumlarında taşınmaktadır. Virüs vektörü böcekler  5 dakikalık bir beslenme süresi sonucunda virüsü bünyelerine alabilmektedirler. Bu böcekler 20 güne kadar sağlıklı bitkilere hastalık etmeni olan virüsü taşıyabilmektedir.

Belirtileri

Hastalık belirtileri virüsün ırkına, bulaşma zamanına ve konukçu bitki çeşidine göre farklılıklar göstermektedir. Genellikle genç bitkilerde yaşlı bitkilere göre daha şiddetli belirtilere rastlanmaktadır. İlk belirtiler genç bitkilerin yapraklarında görülmektedir. Yapraklarda sarı klorotik lekeler ve yeşil damar bantlaşmaları ve deformasyonlar oluşmaktadır. Gelişen yapraklarda yüksek sıcaklık olduğu durumlarda belirtiler görülmemektedir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde  ilk belirtilere benzer renklerde  mozaik belirtiler, kabarıklıklar ve yapraklarda sertleşmeler oluşmaktadır.

Bazı durumlarda herbisit ve hormon fitotoksitesine benzer belirtiler ortaya çıkar. Meyvelerde de yapraklardaki gibi renksizleşme, kabarıklıklar ve şekil bozuklukları belirtileri oluşmaktadır. Ekonomik önemi büyük olan bu hastalık bulaşma zamanına  ve şiddetine bağlı olarak ürünlerde kalite ve kantite kaybına yol açmaktadır. Hastalık fide döneminde bulaşırsa fidelerde ölümler ve çökmeler meydana gelmektedir. Çiçek döneminde bulaşması sonucunda ise çiçek dökümleri ve meyve tutumu olmamaktadır. Olgun dönemde bulaşması bitkide çok bir etkiye sahip değildir pazarlanabilir ürün alınabilir. Ülkemizde kabak üretimi yapılan tüm bölgelerde görülmektedir.

Kabak Mozaik Virüsü Hastalığı Konukçuları

Kabak Mozaik Virüsü Hastalığının konukçuları kabak, hıyar  ve karpuz bitkileridir.

Kabak Mozaik Virüsü Hastalığı Mücadelesi

Kültürel Mücadele

– Hastalıktan ari sertifikalı tohum kullanılmalıdır.

– Fide döneminde hastalık görülen fideler tarladan uzaklaştırılıp imha edilmelidir.

– Ara konukçu olan yabancı otlar ve vektör böceklere karşı ilaçlamalar yapılmalıdır.

Kimyasal Mücadele

Kullanılacak Bitki Koruma Ürünleri  Ve Dozları

Viral hastalıkların henüz bilinen bir tedavileri yoktur. Tüm bitki hastalıklarında kullanılacak ilaçlar için Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan ruhsatlı,  tavsiye edilen ilaç ve diğer bitki koruma ürünleri, tüm detayları  ile bku.tarim.gov.tr sitesinden incelenerek kullanılabilir.