Kaktüs bitkileri familyasına ait olan Ejder Meyvesi, farklı kaynaklarda Pitahaya ya da Pitaya olarak da adlandırılmaktadır. Benzersiz yapıdaki çiçekleri dünya üzerindeki en büyük çiçekler arasında yer almaktadır. Bitki yaklaşık olarak 25 cm çapında ve 30 cm boyundadır. Pitaya bitkisinin en ilginç özelliği ise çiçeklerinin yılda sadece bir gece açılması ve etrafa oldukça hoş bir koku yaymasıdır.

Bilimsel Adı : Hylocereus undatus

Yetiştiriciliği son yıllarda ülkemizde de hız kazanmış olsa da Ejder Meyvesi’nin esas yetiştiricilik alanı Orta Amerika’dır. Ancak Çin, İsrail, Vietnam, Malezya ve Tayland ve diğer birçok tropik bölgelerde de yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Pitaya bitkisi esasen bir tırmanan kaktüstür. Bitkinin ilerleyen gelişme evrelerinde dallardan yeni kökler türeyerek tırmanacak bir yer ararlar. Bu arayış döneminde bitkinin sağlıklı gelişebilmesi için tırmanma desteği gerekir. Özet olarak ejder meyvesi yetiştirilmek isteniyor ise sağlıklı bir üretim için bitkiye bir destek bulunmalıdır.

İklim İstekleri

Ejder bitkisi bir kaktüs türü olduğundan yetiştiricilik alanının sıcak, kuru ve güneş alan bir yer olması gerekmektedir. Çünkü Pitaya bitkisi düşük sıcaklıklarda yaşamını sürdürememektedir. Özellikle 0˚C’nin altındaki sıcaklıklar bitki için ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir. Soğuk havaların hakim olduğu yetiştiricilik alanlarında sıcaklıkların 10˚C ‘nin üzerinde tutulmasına özen gösterilmelidir. Bunun dışında 38˚C ve üzerindeki sıcaklık seviyeleri de yetiştiricilik açısından olumsuz olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle havaların aşırı sıcak olduğu yetiştiricilik alanlarında bitki sonraları güneşten etkilenmeyecek, kısmen gölge sayılabilecek şekillerde konumlandırılmalıdır.

Ejder bitkisi bir kaktüs türü olduğundan dolayı düzenli sulama yapmak doğru olmayacaktır. Sulama yalnızca toprak tamamıyla kuruyunca yapılmalıdır. Bitki, gelişme evresi içerisinde aktif durumda olduğundan toprak analizleri de göz önüne alınarak her ay dengeli bir gübreleme yapılması önerilmektedir. Ancak yetiştiricilik soğuk bir iklimde yapılıyorsa kışın gübreleme kesilmelidir.

Toprak İstekleri

Pitaya meyvesi yetiştiriciliğinde çok spesifik bir toprak yapısına ihtiyaç duyulmamaktadır. Bahçe toprağına kum karıştırılarak harmanlanan toprak, yetiştiricilik için oldukça yeterlidir.

Ejder Meyvesinde Tozlaşma

Çoğu ejder meyvesi türü kendine döllenmeyi başarabilmektedir ancak bazı türlerde çapraz tozlaşma gerektirir. Pitaya meyveleri tozlanmayı kendi başlarına başaramazlar ise çapraz tozlaşma için iki ya da daha fazla ejder meyvesi bitkisinin birbirlerine yakın olarak yetiştirilmesi gerekmektedir.

Tohumdan Ejder Meyvesi Yetiştirme

Ejder meyvesi tohumdan yetiştirilmek isteniyorsa meyve öncelikle bir bıçak yardımıyla ikiye ayrılır ve siyah tohumlar meyve içerisinden ayrılır. Meyveden ayrılan tohumlar iyice yıkanarak temizlenir. Yıkanan tohumlar nemli bir kağıt havluya aktarılarak bir gece boyunca bu şekilde bekletilir. Kurutulan tohumlar bir saksı içerisine bir parça torf ve bir parça perlit ile karıştırılarak boşaltılır ve üzeri toprak ile örtülür. Tohumlar filizleninceye dek toprak nemli tutulmalıdır. Filizlenme ortalama olarak 15 – 30 gün sürmektedir. Tohumların filizlenmesinin ardından gerekli görüldüğü taktirde bitki daha büyük kaplara aktarılmalıdır.

Vejetatif Yöntemle (Çelikle) Ejder Meyvesi Yetiştirme

Ejder meyvesinin çelikle çoğaltılmasında öncelikle dikkat edilmesi gereken husus hastalıksız bir gelişim elde edebilmek için sapların uygun şekillerde kesilmesidir. Keskin ve temiz bir bıçak aracılığıyla ana pitaya bitkisinden bir sap kesilmelidir. Kesilen sapın boyutu 6 – 15 cm aralığında yer almalı ve sapın kesileceği bitki en az 1 yaşında olmalıdır. Kesim eğimi her zaman için 45˚ açıda olmalıdır ve dal, bitki meyve vermesinin ardından hemen kesilmelidir. Kesilen dallar yeterli hava akışının sağlandığı gölge ve serin bir alana dikilmelidir. Dikilen çelikler 7 gün süreyle yerinden oynatılmadan sabit bir şekilde tutulmalıdır. Dikim için seçilecek alan tam güneş ışığı alan ve geçirgen yapıdaki bir toprağa sahip olmalıdır. Bitki toprağa tutunduktan sonra sağlıklı bir şekilde gelişimine devam edebilmesi için tırmanarak destek alabileceği bir çit veya başka bir yapı temin edilmelidir.

Ejder Meyvesinde Budama

Birçok bitkide olduğu gibi bitkinin hastalıklardan korunabilmesi için hava akışının sağlanabilmesi önem taşımaktadır. Bu nedenle fungal enfeksiyonların önlenmesi açısından budama çok önemlidir. Aksi hallerde bitki olması gereken gelişme durumunun dışına çıkarak 6 metreden daha yüksek seviyelere ulaşır ve verimde düşüşler gözlenir. Aşırı gelişme gösteren, çürüyen, aşırı sıkışık ve ölü dallar her yıl düzenli olarak budanmalıdır.

Ejder Meyvesi Hasadı

Ejder meyvesi (Pitaya) hasadı üreticiliğin yapıldığı iklime göre değişkenlik göstermekle birlikte yazdan sonbaharın sonlarına dek, hatta kış aylarına kadar pek çok kez meyve verir. Yetiştiricilik ılıman bir iklimde yapılıyorsa bitki yaz dönemi bitene, sonbaharın ortasına dek ürün vermektedir. Ejder meyvesi bitkisi dikiminin ardından ilk ya da ikinci yıl içerisinde çiçek ve meyve üretmeye başlayacaktır. Meyvenin dış kabuk rengi parlak yeşilden kırmızıya ya da pembeye döndüğünde ejderha meyveleri hasat edilebilmektedir. Meyveler çiçeklenmeden sonraki 30 – 50 gün içerisinde oluşmaktadır, oval yapıda ve 10 – 15 cm uzunluğundadırlar.